Een succesvolle onderneming hoeft niet automatisch te leiden tot een succesvolle overdracht. Daarom is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de factoren die in positieve en negatieve zin het welslagen van de overdracht bevorderen of juist in de weg staan. De praktijk leert dat u allereerst zicht moet krijgen op wat u zelf wilt. Als deze persoonlijke doelen duidelijk zijn, is het voor u ook eenvoudiger om zakelijke doelstellingen te formuleren en uit te voeren. Daarnaast zult u ook moeten weten wie u bént. De wijze waarop u in uw bedrijf staat, bepaalt in belangrijke mate het karakter van de overdracht.

Bij bedrijfsoverdracht gaat het om veel aspecten die vooral zakelijk van aard zijn. Toch is het overdrachtsproces verre van rationeel. In alle fasen ondervinden betrokkenen emoties die hun gedrag beïnvloeden. Niet alleen de overdragende ondernemer en de overnemende partij, maar ook de familie en de medewerkers van het bedrijf hebben hun eigen emoties.

Kennis en inzicht in de emoties kunnen het overdrachtsproces bespoedigen
Ondernemers lopen tegen allerlei weerstanden aan als het gaat om opvolging. Kennis van en inzicht in daarmee verband houdende emoties kunnen het overdrachtsproces bespoedigen en bijdragen aan een uitkomst die beter is voor alle betrokkenen. Het onderkennen en deskundig hanteren van deze emoties is het doel van emotiemanagement. Belangrijke elementen daarbij zijn het voorkomen van een geïsoleerde positie, een optimale communicatie naar alle betrokkenen en durven bezig zijn met een leven na het actieve ondernemerschap. Maar vooral: maak duidelijk wat u zelf wilt!

  • Spreek uit wat werkelijk voor u van belang is. De hoogste prijs? Uw naam op het dak? De zorg voor het personeel? De zorg voor de klanten? Het voortbestaan van het bedrijf? De kinderen aan het roer?
  • Start of maak deel uit van een netwerk van gelijkgestemden, ondernemers die kampen met dezelfde vragen en twijfels over een overdracht.
  • Grijp een gebeurtenis uit uw directe omgeving aan om het taboe van de eigen sterfelijkheid te doorbreken.
  • Betrek nadrukkelijk de familie bij de oriëntatie op de toekomst. De familie moet ook weten wat het is om als ondernemer afscheid te nemen. Dan komt u er niet met de opmerking ‘Het is niet niks om te stoppen, maar je krijgt wel veel vrije tijd’. Vooral de partner die ook niet weet wat er staat te gebeuren, is een belangrijke betrokkene in het proces. Bespreek wat u samen gaat doen en wat alleen.
  • Ontwikkel een duidelijke visie op wat u wilt gaan doen na de overdracht. Dat kan gaan om een rol in het bedrijf en daarbuiten.
  • Besteed veel aandacht aan de toekomstige financiële situatie. Een gedegen financiële planning is niet alleen van belang in materieel opzicht. De praktijk wijst uit dat de wetenschap dat je er straks goed van kan leven het overdrachtsproces vereenvoudigt omdat bepaalde onzekerheden eruit zijn gehaald. Ook emotionele barrières blijken veel gemakkelijker te worden genomen als de financiële kant goed is geregeld.